فضاي مجازي طي سال‌هاي اخير پر از تصاوير نامتعارف و حتي عکس‌هاي شخصي کاربران شده است. در اين ميان نوجوانان و جوانان تمام تلاش خود را بکار مي‌گيرند تا توجه عموم را در چنين فضايي به خود جلب کنند.
به گزارش
پايگاه خبري تحليلي پيرغار، امروزه با پيشرفت تکنولوژي و ورود شبکه‌هاي اجتماعي گوناگون از قبيل اينستاگرام به فضاي گرم و صميمي خانواده‌ها بازار لايک گرفتن و فالوور داشتن به خصوص در بين نوجوانان و جوانان حسابي داغ شده است به طوري که هر نوجواني براي اينکه بيشترين تعداد لايک و فالوور را از آن خود کند دست به هر اقدامي مي‌زند و گاه با انتشار و به اشتراک گذاشتن تصاويري ناشايست از زندگي شخصي خود سعي در جلب توجه هر چه بيشتر مخاطبان دارد.
طبق تحقيقات صورت گرفته از سوي محققان ايراني مبني بر اينکه چه نوع سوژه‌هايي در اينستاگرام بيشتر مورد توجه نوجوانان و جوانان بوده است، مشخص شد که توجه به آرايش ظاهري چهره و بدن مهم‌ترين موضوع در ارائه و نمايش خود به مخاطبان محسوب مي‌شود و مسئله حضور در اجتماع و محافل اجتماعي به طور کامل مغفول مانده است.
ميزان به اشتراک‌گذاري پرتره و تصاوير بدن در دختران ۳۴ درصد و در پسران اين ميزان ۲۹ درصد گزارش شده است که نشان مي‌دهد دختران از طريق نمايش بدن خود بيشتر اقناع مي‌شوند و مردان بيشتر گرايش دارند که بر قدرت جسماني و عضلاني خود تأکيد کنند.
از طرفي اغلب دختران تمايل دارند که در فضاي مجازي ناشناس باقي بمانند و براي آي دي اينستاگرام خود از نام‌هاي مستعار استفاده مي‌کنند به طوري که ۵۸ درصد دختران از يک عنوان غير‌قابل شناسايي براي پروفايل خود استفاده مي‌کنند. اين ميزان در پسران حدود ۴۸ درصد عنوان شده است.
مهم‌ترين خصوصيات دوره نوجواني و جواني
لاله شهيدي دکتراي روان‌شناسي عمومي و مشاور نوجوان و خانواده در خصوص مهم‌ترين ويژگي‌هاي دوره نوجواني بيان کرد: به طور کلي، در جامعه غربي نوجواني به سنين بين ۱۲ تا ۱۸ سال اطلاق مي‌شود، ولي دختران در مقايسه با پسران دوره نوجواني کوتاه‌تري دارند.
شهيدي ادامه داد: يکي از ويژگي‌هاي دوره نوجواني ذوق نوجوان در هوشياري مفرط نسبت به خود است که اين هوشياري از جلوه‌هاي خود‌ميان بيني محسوب مي‌شود به اين صورت که نوجوانان نسبت به خود احساس خاص و شاخص بودن دارند.
وي اظهار داشت: نوجوانان معمولا دست به رفتارهاي پر‌خطر از قبيل گرفتن سلفي در مکان‌هاي خطرناک، رانندگي و موتور‌سواري کردن مارپيچ مي‌زنند و با انتشار و به اشتراک گذاشتن تصاوير شخصي‌شان در اينستاگرام خطراتي را متوجه آينده‌شان مي‌کنند.
اين دکتراي روان‌شناسي عمومي با بيان اينکه نياز به محبت و مهرباني که شامل دوست داشتن و دوست داشته شدن است در دوره نوجواني و جواني از اهميت بسزايي برخوردار است، عنوان کرد: در صورتي که اين نياز از جانب خانواده‌ها مورد توجه قرار نگيرد، نوجوانان و جوانان سعي مي‌کنند با رفتارهاي پر‌خطر و فعاليت‌هاي نابهنجار توجه ديگران را به سوي خود جلب کنند.
شهيدي افزود: نياز به امنيت و آسايش خاطر از ديگر نيازهاي دوره نوجواني محسوب مي‌شود که متأسفانه گاهي در خانواده و جامعه ناديده گرفته مي‌شود. همچنين نوجواني و جواني دوراني است که فرد تمايل دارد احساس تعلق پيدا کند و بيشتر مورد قبول و رضايت همسالانش واقع شود. بنابراين نوجوان با ملحق شدن به گروه‌هاي مختلف و انتشار عکس‌هاي سلفي با دوستانش در اينستاگرام سعي مي‌کند احساس تعلق به گروه را به نوعي پاسخ دهد.
وي تأکيد کرد: قابليت و احترام از ديگر نيازهاي دوره نوجواني و جواني به شمار مي‌آيد. نوجوانان و جوانان سعي مي‌کنند با اثبات قابليت خودشان اعتماد به نفس بيشتري کسب کنند، بنابراين به طور کلي افرادي که اعتماد به نفس پاييني دارند، بيشتر در فضاي اينستاگرام به انتشار تصاوير شخصي خود مي‌پردازند تا احساس قدرتمندي، شايستگي، کفايت و اعتماد به نفس بيشتري پيدا کنند.
اين مشاور نوجوان و خانواده در خصوص نياز به تشويق و قدرداني تصريح کرد: نوجوانان تمايل دارند که رفتارهاي مناسبشان توسط ديگران مورد تشويق و قدرداني قرار گيرد؛ بنابراين وقتي که فعاليت‌هاي مثبت آن‌ها از جانب والدين ناديده گرفته مي‌شود، سعي مي‌کنند از طريق فضاي مجازي و شبکه‌هاي اجتماعي اين نياز خود را مرتفع کنند.
شهيدي يادآور شد: نوجوانان و جوانان قصد دارند که به نوعي خود را در جامعه مطرح کنند و شناخت صحيحي از خودشان بدست آورند. تحقيقات نشان مي‌دهد افراد با انتشار سلفي‌هاي عجيب خود در اينستاگرام تمايل دارند که قدرت و اقتدار خود را به نمايش بگذارند و اين رفتار‌ها ناشي از نوعي روحيه نياز به جلب توجه است.
وي اظهار داشت: برخي از افراد که شخصيت خودشيفته دارند و داراي اعتماد به نفس پايين‌تري هستند ممکن است براي جلب توجه ديگران دست به هر اقدامي بزنند. تصاوير به اشتراک گذاشته شده اين افراد در اينستاگرام اغلب به بدنشان، روابط دوستانه با گروه همجنس خود و ارتباط‌شان با جنس مخالف اختصاص دارد.
شکوفه اويارحسيني کارشناس ارشد مشاوره خانواده در خصوص نيازهاي غريزي انسان عنوان کرد: انسان به طور ذاتي دوست دارد که مورد تاييد ديگران باشد؛ نيازي که در ميان جوانان و نوجوانان ايراني بيشتر نمود پيدا کرده است.
وي اظهار داشت: نياز به جلب توجه سايرين در نوجواني و جوان به سه دسته تقسيم مي‌شود که شامل نياز به محبت همسالان همجنس (رفاقت)، جنس مخالف و نوع بشر (نوع دوستي) است.
اين کارشناس ارشد مشاوره خانواده با بيان اينکه پيام و تصاوير منتشر شده در اينستاگرام در سه دسته کلي قرار دارند، افزود: گزارش از شرح حال کارهاي روزانه، خودنمايي ظاهري اغلب در دختران و بيان واقعيت در قالب طنز با استفاده از کلمات قصار در جهت برآورده کردن نياز به محبت نوع بشر جزو اين سه مورد به شمار مي‌آيند.
اويارحسيني در خصوص علت اينکه برخي افراد با وجود گذر از دوره نوجواني و جواني همچنان درصدد خودنمايي خود هستند، تاکيد کرد: سبک فرزندپروري خانواده و رقابت در جامعه از علل اصلي تثبيت جلوه‌گري در افراد محسوب مي‌شود و در صورتي که اين شرايط در دوره نوجواني و جواني محقق شود، اشخاص در اواخر جواني سعي مي‌کنند به درستي از شبکه‌هاي اجتماعي استفاده کنند.
وي يادآور شد: بيشترين ميزان اعتماد به نفس را کودکان در سنين شش ماهگي تا سه سالگي دارند که دنيا را از ديد خودشان تجربه مي‌کنند، اما نوجوانان، جوانان و بزرگسالان ميزان تجربياتشان محدود و داراي قالب است.
گزارش از پگاه آقايي